روش مورا (moora)
بهینه سازی چند هدفه(یا برنامه ریزی) ، همچنین به عنوان بهینه سازی چند معیاره یا چند شاخصه شناخته می شود ، فرایند بهینه سازی همزمان دو یا چند شاخص(اهداف) متناقض است که در معرض محدودیت های خاص هستند. روش MOORA ، که برای اولین بار توسط (Brauers (2004 معرفی شده است ، روشی بهینه سازی چندهدفه است که با موفقیت می تواند برای حل انواع مختلفی از مسائل تصمیم گیری پیچیده در محیط تولید استفاده شود. روش MOORA (Brauers، et al. 2006، 2008، 2009، Kalibatas، et al. 2008، Lootsma، 1999) با یک ماتریس تصمیم گیری شروع می کند که عملکرد گزینه های مختلف را با توجه به شاخص های مختلف (اهداف) نشان می دهد.
روش مورا (moora) از تکنیک های نسبتا جدید تصمیم گیری چند معیاره است که در سال 2006 توسط برایرز و زاوادسکاس ارائه شد. این واژه از حروف اول عبارت Multi-Objective Optimization on the basis of Ratio Analysis به معنی بهینه سازی چند هدفه بر اساس تجزیه و تحلیل نسبت گرفته شده است. آنها در این پژوهش برای روش مورا دو رویکرد ارائه دادند یکی رویکرد سیستم نسبت و دیگری رویکرد نقطه مرجع. آنها در پژوهش خود و در مثالی که در مقاله خود آوردند برای رتبه بندی گزینه ها از وزن معیارها استفاده نکردند. اما بیان داشتند که برای دقت بیشتر روش می توان وزن معیارها را نیز در نظر گرفت.به هر حال در مواردی که دسترسی به وزن معیارها ممکن نباشد نیز می توان گزینه ها را رتبه بندی نمود. برای نرمال کردن داده نیز از روش جذر مجموع مربعات استفاده می شود.
در مدل های تصمیم گیری چند معیاره (MCDM) یا هدف وزن دهی به معیار است یا هدف رتبه بندی گزینه است. روش فعلی که معرفی شده است از نوع رتبه بندی گزینه ها است.
تاریخچه
Karande و Chakraborty در سال 2012، از روش MOORA برای انتخاب مواد استفاده کردند. Brauers و همکاران (2012) نیز مساله انتخاب مواد را در نظر گرفتند. با این حال ، آنها در انتخاب عناصر برای نوسازی ساختمان که برای صرفه جویی در مصرف انرژی در ساختمان ها مهم هستند ، متمرکز شدند. Brauers و Zavadskas در سال 2012، از MOORA و MULTIMOORA به عنوان پایه ای برای تشکیل سیستم پشتیبانی از تصمیم گیری چند شاخصه استفاده کردند. این سیستم پشتیبانی از تصمیم گیری چند شاخصه برای انتخاب پروژه ها در نظر گرفته شده است و در صنعت نساجی تونس آزمایش شدند. Balezentis و همکاران (2012) از MULTIMOORA برای حل مساله انتخاب پرسنل استفاده کردند. Baležentis و همکاران (2011) و Brauers و همکاران (2012) نیز از روش MULTIMOORA برای ارزیابی اجرای استراتژی های اتحادیه اروپا استفاده کردند. Streimikiene و همکاران (2012) از روش MULTIMOORA استفاده کردند تا چارچوب پشتیبانی از تصمیم گیری چند معیاری را برای انتخاب پایدارترین فن آوری های تولید برق تولید کنند.
گام های روش مورا (MOORA)
تشکیل ماتریس تصمیم: اولین گام در روش مورا تشکیل ماتریس تصمیم روش مورا شامل ماتریس معیار-گزینه میباشد و سلولهای ماتریس امتیاز هر گزینهها نسبت به آن معیار میباشد. هر درایه ماتریس تصمیم را با xij نشان میدهند.
i=1,2,…,n Criteria
J=1,2,…,m Alternative
همچنین نوع معیارها و وزن معیارها باید مشخص باشد. منظور از نوع معیار یعنی مشخص شود که معیار جنبه مثبت دارد یا منفی. معیارهای مثبت معیارهایی هستند که هرچقدر افزایش یابند برای سیستم بهتر هستند مانند کیفیت. معیارهای منفی معیارهایی هستند که هر چقدر کاهش یابند برای سیستم بهتر هستند مانند هزینه یا سختی کار.
وزن معیارها نیز باید با استفاده از روشهای دیگر از جمله روش آنتروپی، روش IDOCRIW ، روش SWARA، روش BWM و یا روشهای دیگر محاسبه شود و به عنوان ورودی به این تکنیک داده شود.
رتبه بندی گزینه ها بر اساس رویکرد سیستم نسبت: در دومین گام باید گزینه ها را بر اساس رویکرد سیستم نسبت رتبه بندی کرد در این رویکرد بعد از نرمال کردن داده ها باید مجموع معیارهای مثبت را از مجموع معیارهای منفی کم کرد و حاصل بیشتر نشان از برتری گزینه می دهد.
رتبه بندی گزینه ها بر اساس رویکرد نقطه مرجع: در گام سوم باید گزینه ها را بر اساس رویکرد نقطه مرجع رتبه بندی کرد در این رویکرد نیز هر معیار از مقدار ایده آلش کم می شود در در نهایت ماکزیمم مقدارانتخاب می شود گزینه بهینه گزینه ای است که دارای کمترین مقدار باشد.
فیلم آموزش روش مورا و مولتی مورا به همراه پیاده سازی در اکسل تهیه شده است جهت تهیه این آموزش اینجا را کلیک کنید.
در زیر قسمتی از این فیلم آموزشی را مشاهده می کنید.
جهت تهیه این آموزش اینجا را کلیک کنید.
چنانچه نیازمند مشاوره و انجام پروژه خود با این روش هستید با ما تماس بگیرید 09338859181
مطالب مشابه و مرتبط: